Tuesday, December 24, 2024

e-books: ই-বুকৰ বিষয়ে জানো আহক

Image by FreePik

Read the English Translation by Google

ই-বুক (e-book) কি ?
ই-বুক (electronic book / ইলেক্ট্ৰনিক কিতাপৰ সংক্ষিপ্ত ৰূপ) হৈছে ইলেক্ট্ৰনিক যন্ত্ৰ যেনে টেবলেট, স্মাৰ্টফোন, কম্পিউটাৰ বা ই-ৰিডাৰ (যেনে Kindle বা Kobo) ত পঢ়িব পৰা, ছপা কিতাপৰ ডিজিটেল সংস্কৰণ।

আমি ই-বুক ক’ত পাব পাৰো ?
ই-বুক আমাজন (Amazon), গুগল প্লে বুক (Google Play Books) বা Etsy ৰ দৰে অনলাইন ষ্ট’ৰৰ পৰা কিনিব পাৰি, বা প্ৰজেক্ট গুটেনবাৰ্গ (Project Gutenberg) ৰ দৰে ৱেবছাইটৰ পৰা বিনামূলীয়াকৈ ডাউনলোড কৰিব পাৰি।
Amazon prime membership থকা ব্যক্তিয়ে Amazon books ত বহুতো কিতাপ বিনামূলীয়াকৈ পঢ়িব পাৰে।
বিনামূলীয়া ই-বুক উপলব্ধ ৱেবছাইটসমূহৰ তালিকা, ইয়াত দিয়া হৈছে।

আমি ই-বুক কেনেকৈ পঢ়িব পাৰো ?
ই-বুক পঢ়িবলৈ আমাক এটা ইলেক্ট্ৰনিক যন্ত্ৰ লাগে। আমি ই-বুক পঢ়িব পৰা সাধাৰণ যন্ত্ৰসমূহ হ’ল:

  • স্মাৰ্টফোন আৰু টেবলেট: আমি ই-বুক পঢ়িবলৈ Kindle, Apple Books বা Google Play Books ৰ দৰে এপ (app) ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰো।
  • কম্পিউটাৰ: বহুতো ই-বুক ফাইল এড'ব এক্ৰ'বেট ৰিডাৰ (Adobe Acrobat Reader), ব্ৰাউজাৰ এক্সটেনচন (browser extensions) বা কেলিবাৰ (Calibre) ৰ দৰে চফ্টৱেৰ ব্যৱহাৰ কৰি পঢ়িব পাৰি।
  • ই-ৰিডাৰ (E-Reader): এইবোৰ ই-বুক পঢ়াৰ বাবে বিশেষভাৱে ডিজাইন কৰা বিশেষ যন্ত্ৰ। কিছুমান উদাহৰণ হ’ল Kindle, Kobo, Nook.
  • Android স্মাৰ্টফোনত "কিণ্ডল (Kindle)" এপত ই-বুক এখন এনেকুৱা দেখা যায়। লিখনীৰ আকাৰ, শৈলী, উজ্জ্বলতা, পৃষ্ঠাৰ ৰং আদি বহুতো সলনি কৰিব পাৰি।

ই-বুকৰ সুবিধাসমূহ:
যদিও ভৌতিক কিতাপ আৰু ই-বুক দুয়োটাৰে নিজস্ব সুবিধা আছে, ই-বুক কিছুমান বিশেষ পৰিস্থিতিত সুবিধাজনক:

  • সহজে কঢ়িয়াই নিব পৰা ক্ষমতা: ভৌতিক কিতাপবোৰ ডাঙৰ আৰু কঢ়িয়াই নিয়াটো কঠিন, একাধিক ই-বুক এটা ডিভাইচ (device) ত (যেনে এটা টেবলেট, ই-ৰিডাৰ, বা স্মাৰ্টফোন) সংৰক্ষণ কৰিব পাৰি আৰু সেয়েহে ই সুবিধাজনক।
  • খৰচ: যিহেতু ই-বুকসমূহৰ বাবে প্ৰিন্টিং, শিপিং বা সংৰক্ষণৰ প্ৰয়োজন নাই, সেয়েহে ইয়াৰ খৰচ সাধাৰণতে কম। ভৌতিক কিতাপবোৰ প্ৰায়ে অধিক দামী হয়।
  • সহজে উপলব্ধ: ই-বুক তৎক্ষণাত ডাউনলোড কৰিব পাৰি, আমি অনলাইনত ক্ৰয় বা ধাৰ লোৱাৰ লগে লগে পঢ়িবলৈ আৰম্ভ কৰিব পাৰো। ভৌতিক কিতাপ দোকান বা পুথিভঁৰালৰ পৰা ক্ৰয় বা ধাৰ ল'বলৈ সময়ৰ প্ৰয়োজন।
  • প্ৰয়োজন অনুসৰি খাপ খুৱাব পৰা ক্ষমতা: ই-বুকসমূহে লিখনীৰ আকাৰ, শৈলী, উজ্জ্বলতা, আৰু আনকি ৰঙৰ আঁচনিও পৰিৱৰ্তন কৰাত সহায় কৰে। ভৌতিক কিতাপ কেতিয়াবা পঢ়িবলৈ কঠিন হ’ব পাৰে, বিশেষকৈ সৰু লিখনীৰ আকাৰৰ ক্ষেত্ৰত।
  • সন্ধান কৰাৰ ক্ষমতা: ই-বুকসমূহে শব্দৰ সন্ধান, বুকমাৰ্ক, হাইলাইট, আৰু টোকা লিখাত সহায় কৰে যিবোৰ সংগঠিত আৰু উদ্ধাৰ কৰাটো সহজ, যিটো ভৌতিক কিতাপৰ ক্ষেত্ৰত কঠিন।
  • ঘৰত কোনো ঠাই নলয়: ই-বুকসমূহে কোনো ভৌতিক স্থান গ্ৰহণ নকৰে, যাৰ ফলত ই সীমিত স্থান থকা লোকসকলৰ বাবে আদৰ্শ হৈ পৰে। কিতাপৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট শ্বেলফৰ প্ৰয়োজন হয়।
  • পৰিৱেশ-বন্ধুত্বপূৰ্ণতা: ই-বুকসমূহে কাগজ, চিয়াঁহী, আৰু পৰিবহণৰ প্ৰয়োজনীয়তা নাইকিয়া কৰে, যাৰ ফলত ইয়াক অধিক পৰিৱেশ অনুকূল কৰি তোলে।
  • অতিৰিক্ত ক্ষমতাসমূহ: ই-বুকসমূহে অডিঅ', ভিডিঅ', বা ইন্টাৰেক্টিভ বিষয়বস্তুৰ দৰে মাল্টিমিডিয়া উপাদানসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব পাৰে। কিছুমান ই-বুক reader ৰ অভিধান, অনুবাদ বা পাঠ্যৰ পৰা বাক্যলৈ (text to speech) পৰিৱৰ্তন কৰাৰ ক্ষমতা আছে।
  • পৃথিৱীৰ যিকোনো ঠাইৰ পৰা উপলব্ধ: ই-বুকসমূহ বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা কিনিব বা ধাৰলৈ ল’ব পাৰো, মাত্ৰ ইণ্টাৰনেট সংযোগৰ প্ৰয়োজন। ভৌতিক কিতাপ স্থান অনুসৰি উপলব্ধ।
  • বিনামূলীয়া ই-বুক উপলব্ধ: ইণ্টাৰনেটত বহুতো বিনামূলীয়া ই-বুক উপলব্ধ। Kindle আৰু Google Play Books ৰ দৰে এপত পঢ়িবলৈ বহুতো বিনামূলীয়া ই-বুক পোৱা যায়। প্ৰজেক্ট গুটেনবাৰ্গ (Project Gutenberg) ৰ দৰে ৱেবছাইটৰ পৰা বিনামূলীয়াকৈ ই-বুক ডাউনলোড কৰিব পাৰি।
ই-বুকৰ বেছিভাগেই কিতাপ এখন কিনাৰ আগতে কিতাপখনৰ preview (কিছুমান প্ৰাৰম্ভিক পৃষ্ঠা) পঢ়িবলৈ অনুমতি দিয়ে, যাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি আমি কিতাপখন কিনিম নে নিকিনিম সেইটো সিদ্ধান্ত ল’ব পাৰো।
আমি বিনামূলীয়া ই-বুক ডাউনলোড কৰিব পৰা কিছুমান ৱেবছাইট হ’ল:

ই-বুকৰ অসুবিধাসমূহ:
পৰম্পৰাগত কিতাপৰ তুলনাত ই-বুকৰ কিছু অসুবিধাও আছে। ইয়াৰে কিছুমান ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল:

  • চকুৰ চাপ, পৰ্দাৰ ক্লান্তি আৰু স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা (Eye Strain, Screen Fatigue and health issues): ডিজিটেল পৰ্দাত দীৰ্ঘ সময়ৰ বাবে পঢ়িলে চকুৰ চাপ আৰু ক্লান্তি হ’ব পাৰে, বিশেষকৈ উজ্জ্বল বেকলাইট পৰ্দা থকা ডিভাইচত। পৰ্দাৰ পৰা নিৰ্গত হোৱা নীলা পোহৰে টোপনিৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰি অনিদ্ৰাৰ সমস্যা কৰিব পাৰে।
  • স্পৰ্শ বা অনুভৱ কৰিব নোৱাৰি: ই-বুকে ভৌতিক কিতাপ এখন ধৰি ৰখা, ইয়াৰ পৃষ্ঠা ঘূৰাই বা ইয়াৰ ভৌতিক উপস্থিতি উপভোগ কৰাৰ স্পৰ্শ অভিজ্ঞতা প্ৰদান নকৰে।
  • ডিভাইচ নিৰ্ভৰশীলতা: ই-বুকৰ বাবে এটা সুসংগত ডিভাইচ (ই-ৰিডাৰ, টেবলেট, স্মাৰ্টফোন, বা কম্পিউটাৰ)ৰ প্ৰয়োজন হয় আৰু প্ৰায়ে বেটাৰী বা চাৰ্জিঙৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।
  • ডিজিটেল অধিকাৰ: কিছুমান ই-বুকত এনে নিষেধাজ্ঞা আহে যিয়ে শ্বেয়াৰিং, প্ৰিন্টিং, বা ফাইলটো অন্য ডিভাইচলৈ স্থানান্তৰ কৰাটো সীমিত কৰে, যাৰ ফলত সিহতক ভৌতিক কিতাপতকৈ কম নিৰ্ভৰযোগ্য কৰি তোলে।
    আমি ই-বুক ফাইলৰ মালিক নহয়, ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰাৰ অনুজ্ঞাপত্ৰহে (license) আছে। আমি “ব্যৱহৃত” ইবুক ফাইল এটা আন কাৰোবাক বিক্ৰী কৰিব নোৱাৰো।
  • কম আৱেগিক অনুভৱ: বহুতে ভৌতিক কপিৰ তুলনাত ডিজিটেল কিতাপৰ সৈতে কম সংযুক্ত অনুভৱ কৰে, যিবোৰে আৱেগিক মূল্য ৰাখে আৰু প্ৰদৰ্শন বা উপহাৰ দিব পাৰি।
  • মনোনিৱেশ ভংগৰ সম্ভাৱনা: ডিজিটেল ডিভাইচত পঢ়াৰ ফলত জাননীৰ পৰা মনোনিৱেশ ভংগৰ সম্ভাৱনা থাকে বা অন্য এপলৈ যোৱাৰ প্ৰলোভন হ’ব পাৰে।
  • Compatibility and Longevity Issues: ফাইল format ৰ পৰিবৰ্তন, ডিভাইচৰ অসামঞ্জস্যতা, বা বন্ধ কৰা সেৱাসমূহৰ বাবে ই-বুকসমূহ সদায় উপলব্ধ নহ'বও পাৰে।
  • প্ৰাৰম্ভিক খৰচ: ই-বুক প্ৰায়ে সস্তা হ’লেও ই-ৰিডাৰ / স্মাৰ্টফোনৰ দৰে ডিভাইচ ক্ৰয় কৰাৰ খৰচে বহুতৰে বাবে বাধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
  • সাংস্কৃতিক আৰু পৰিৱেশৰ চিন্তা: ইলেক্ট্ৰনিক যন্ত্ৰ নিৰ্মাণ আৰু নিষ্কাশনে পৰিৱেশৰ সমস্যাত অৰিহণা যোগায়, আৰু ই-বুকসমূহ পুথিভঁৰাল বা ঘৰত ভৌতিক কিতাপৰ আলমাৰীৰ দৰে প্ৰদৰ্শন কৰিব নোৱাৰি।

ই-বুকৰ ভৱিষ্যত:
ই-বুকৰ বজাৰখন যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। ই-বুক ব্যৱহাৰকাৰীৰ সংখ্যা প্ৰতি বছৰে বৃদ্ধি পোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে, ইয়াৰ কাৰণ হ’ল ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি হৈ থকা মোবাইলৰ সংখ্যা আৰু সস্তীয়া data.
স্ব-প্ৰকাশন মঞ্চই (Self-publishing platforms) লেখকসকলক স্বতন্ত্ৰভাৱে ই-গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰাত সহজ কৰি তুলিছে। এই ধাৰা অব্যাহত থকাৰ সম্ভাৱনা আছে, যাৰ ফলত ই-বুকৰ বজাৰত অধিক বৈচিত্ৰ্যতা সম্ভৱ হৈ উঠিব।


The opinions expressed here are entirely mine and are not necessarily correct. You are free to disagree with them. Please leave your remarks as comment.